BİTLİS HALK OYUNLARI

BİTLİS HALK OYUNLARI

Bitlis yöresi halk oyunları renkliligi ve özgünlügüyle Dogu Anadolu Bölgesi halk oyunları içerisinde
önemli bir yeri vardır.
Yöre insanının zor kosullar içindeki sevdaları ayrılıkları, ölümler, doga
olayları karsısındaki duygulanısları halk oyunlarına yansımıstır. Oyunlar genelde insanın mertlik,
birlik-beraberlik ve insan sevgisi duygularını ifade eder.

Bitlis’te halk oyunlarını kadınlar ayrı erkekler ayrı oynarlar, birlikte oynamazlar. Ancak halayda
oynayanların yakın akraba olması halinde aile içinde kadın erkek birlikte oyun oynayabilirler.
Oyunlar, koreografik düzenleme yönünden çesitlilik gösterir. Sıralarda baglantılar, çesitli
biçimlerde olur. Degirmenci'de, Govenk'te, Nare'de, Temiraga'da oyuncular, birbirlerini

parmaklarından tutar, Hımhimi'de kol kola girer, Tenzere'de parmaklar kenetlenir. Barlarda eller
taraklanır. Düz halayda oyuncular birbirlerine sarılır. Yallı'da tutusmalar omuzdandır. Tiringo,
Papuri oyunlan kadınlı, erkekli karma oynanır. Karma oyunlarda

Dudu Dillim

Dudu'nun bağında laleler biter
Lalenin kokusu Duduma yeter
Bu ayrılık bize ölümden beter

Kerem eyle dudu dillim ayranı
Anamdan izinsiz vermem gerdanı
Babamdan izinsiz vermem ayranı

Akşam olur güneş gider ay gelir
Herkes sevdiğini alır yan gelir
Sen ağlama gözlerinden kan gelir
Kerem eyle dudu dillim ayranı
Anamdan izinsiz vermem gerdanı
Babamdan izinsiz vermem ayranı

Yoncalar Hanım Yoncalar

Yoncalar hanım yoncalar
Sallansın beli inceler

Yavaş yürü gelirem
Yoncalar hanım yoncalar
Potinim düğmelirem
Sallansın beli inceler
Az koynunu yer eyle
Yoncalar hanım yoncalar
Soğuk vurur ölürem
Sallansın beli inceler
Yoncalar hanım yoncalar
Sallansın beli inceler

Yoldan Geçen Yolcu Kardeş

Yoldan geçen yolcu kardeş
Eylen bir sual sorem sana
Sorem de muradım alem
Men mi güzelem gız mı güzeldir
(Yar güzeller)

Yoldan geçen yolcu menem
Razı olsem söylemenem
Nabalnize giremenem
Sen de güzelsen gız da güzeldir
(Yar güzeller)

Tut Ağacı Merdiven

Tut ağacı merdiven (hımı hımmi torivan)
Dibinde kurdum divan (hımı hımmi torivan)
Beni yardan edeni (hımı hımmi torivan)
Ne din bulsun ne iman (hımı hımmi torivan)

Teşiyi Eğir Dedin Eğiremedim

Teşiyi eğir eğir eğir eğir dedin eğiremedim
A menim külli başım ah akılsız bu başım
Ere gitti yoldaşım evde kaldı tek başım

Uşağı üğür üğür üğür üğür dedin üğüremedim
A menim külli başım ah akılsız bu başım
Ere gitti yoldaşım evde kaldı tek başım

Oynama Yorulursun 2

Odun attım mutvağa (hah hah hah hah ha ninna)
Su doldurdum bardağa (hah hah hah hah ha ninna)
Men avratlık etmenem (hah hah hah hah ha ninna)
Senin gibi hottağa (hah hah hah hah ha ninna)

Ninna ellerin malı (hah hah hah hah ha ninna)
Çürük beylerin malı (hah hah hah hah ha ninna)
Beyler netsin bu malı (hah hah hah hah ha ninna)

Oynama Yorulursun 1

Oynama yorulursun hah ha hah ha ha ninna
Civansın kırılırsın hah ha hah ha ha ninna
Sen bir dünya güzeli hah ha hah ha ha ninna
Her yerde bulunmazsın hah ha hah ha ha ninna

Bağa gel bostana gel hah ha hah ha ha ninna
Zülüfün destele gel hah ha hah ha ha ninna
Baban (Erin) izin vermezse hah ha hah ha ha ninna
Yalandan hastalan gel hah ha hah ha ha ninna

Odun attım mutfağa hah ha hah ha ha ninna
Dediler yarin gelmiş hah ha hah ha ha ninna
Başladım oynamağa hah ha hah ha ha ninna


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Ordumuz Gitti Muş’a Dayandı

Estere bindim oldum suvari
Bir çavuş düştü bende yaralı
Bir nenem vardı bahtı karalı

Ağlama anam belki gelirem
Eğer ölmezsem seni görürem

Hasan kalesi bir yüce kale
Etrafı yalçın dağı Kerbela
Binbaşım gitti gelmiyor hâlâ

Belki mahşerde seni görürem

Mendilim Dolu Yemiş

Mendilim dolu yemiş
O yar bana yollemiş
Selamı başüstüne
Niye özü gelmemiş

Başını bağladile
Otırıp ağladile
Gelin gidecağ diye
Yüreğim dağladile

Memyane (Bitlis Çayı Bulanuk)

Memyane Memyane oy Memyane Memyane
Memyane kim yanemem oy Memyane Memyane

Bitlis çayı bulanuk (Memyane Memyane)
İçinde oynar baluk (Memyane kim yane)
Eğer yarim yoh ise (Memyane Memyane)
Men her gece uyanuk (Memyane kim yane)

Memyane Memyane oy Memyane Memyane
Memyane kim yanemem oy Memyane Memyane

Men bu dertten kurtulmam (Memyane kim yane)
Eller yarimi aldı (Memyane Memyane)
Ölsem gene unutmam (Memyane kim yane)
                                                                             
Memyane Memyane oy Memyane Memyane
Memyane kim yanemem oy Memyane Memyane

Sallandım girdim bağe (Memyane Memyane)
Başım değdi kavağe (Memyane kim yane)
Ne kız oldum ne gelin (Memyane Memyane)
Cuvan girdim toprağa (Memyane kim yane)


Necla Eker
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri  (video da sözler farklı)

Memmi Hayranın Olam Memmi

Memmi hayranın olam Memmi
Memmi gurbanın olam
Memmi yesirin olam Memmi

Dideban üstündeyim Memmi
Dal boyun kastındayım Memmi
Erenler dua edin Memmi
Ben murad üstündeyim Memmi

Memmi hayranın olam Memmi
Memmi gurbanın olam

Gidersen yolun olum Memmi
Uzanım kolun olum Memmi
Nerde konak eylersen Memmi
Orda yorganın olum Memmi

Memmi hayranın olam Memmi
Memmi gurbanın olam
Memmi yesirin olam Memmi


Cahit Öztelli aynı türküyü şu şekilde aktarıyor 
Dideban üstündeyim (memmi)
Dal boyun kastındayım (memmi)
Erenler dua edin (memmi)
Ben murad üstündeyim (memmi)

Memmi hayranın olam (memmi)
Memmi kurbanın olam (memmi)
Memmi yessirin olam (memmi)

Gök meydan aşağı baş aşağı (memmi)
Belinde şal kuşağı (memmi)
Alay kalkmış gidiyor (memmi)
Hepsi Bitlis uşağı (memmi)

Memmi hayranın olam (memmi)
Memmi kurbanın olam (memmi)
Memmi yessirin olam (memmi)

Bağa gel boyun görem (memmi)
Kolçaklı kolun görem (memmi)
Aramız derya deniz (memmi)
Yar seni nerde görem (memmi)

Memmi hayranın olam (memmi)
Memmi kurbanın olam (memmi)
Memmi yessirin olam (memmi)


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri 

Kulaksızda Kuyu Var

Kulaksızda kuyu var
Güzellerin toyu var
Eller gülüp oynuyor
Benim ah u zarım var

Ergezen’de minare
El ettim eski yare
Ne kolum ne kanadım
Nasıl gidem o yare


Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Kınayı Getir Aney

Kınayı getir aney
Parmağın batır aney
Bu gece misafirem
Koynunda yatır aney

Kalada var çeperler
Çepere su seperler
Irak yoldan geleni
Terli terli öperler

Kemerini Takmış Beline

Kemerini takmış beline (Anası kurban olsun)
Gülüne de gülüne

Şalını giymiş çıkmış düze (Anası kurban olsun)
Bu kıze de bu kıze

Yatağını sermiş hasıre (Anası kurban olsun)
Yesire de yesire


Necla Eker

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri 

Geceler Sessiz Sessiz Yağar

Geceler sessiz sessiz yağar
Yağar sabahlara kadar
Ağlama gönül ağlama
Bu sevda seni de yakar

Geceler uzun geceler sensiz
Geceler çekilmiyor sensiz
Geceler hüsran geceler ayaz
Geleceksen artık etme naz

Dideban Üstündeyim

Dideban üstündeyim (Loy loy loy loy loy malım)
Dal boyun kastındayım (Loy loy loy loy loy malım)
Erenler dua edin (Loy loy loy loy loy malım)
Ben murad üstündeyim (Loy loy loy loy loy malım)

Muharrem der ki ben alâyım

Muharrem der ki ben alâyım
Nergiz başına belayım
Deli sincodan alayım
Benden başka erkek var mı ihvan var mı

Nergiz der ki ben nazlıyım
Resülgilde gizliyim
Mavi donlu şaş gözlüyüm
Benden başka güzel var mı nikel var mı

Azo der ki uğur ola
Düşe kalka vardım yola
Benden başka sarhoş var mı ayyaş var mı

Şengo der ki boyum uzun
Beni al gerdana düzün
Beşibirlik düzüm düzüm
Benden başka zengin var mı tüccar var mı


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Bitlis'te Beş Minare

Hikayesi:
Rus işgali sırasında Bitlis, bir harabe şehir görüntüsü alır. Düşmanın çekilmesinden sonra savaş esnasında Bitlis’ten kaçan bir baba ve oğul, Bitlis’e dönmek üzere yola çıkarak şehre hakim konumdaki Dideban Dağı eteğine varırlar. Baba, şehirde canlı kalıp kalmadığını öğrenmek için oğlunu şehre gönderir. Bir süre sonra oğul geri döner ve uzaktan babasına şöyle seslenir:

"Şehirde yaşama dair hiçbir iz yok; sadece beş tane minare ayakta kalmış."
Bunu duyan baba yıkılır, diz çöker ve şöyle bir ağıt yakarak oğlunu yanına çağırır.
Bitlis’de beş minare, beri gel oğlan beri gel.
Yüreğim dolu yare, beri gel oğlan beri gel.
Bu ağıt zamanla türkü ve manilere konu olarak günümüze kadar gelir.


Bitlis'te beş minare
Beri gel oğlan beri gel
Yüreğim dolu yare
Beri gel oğlan beri gel

isterem yanen gelem
Beri gel oğlan beri gel
Cebimde yok on pare
Beri gel oğlan beri gel

Tüfengim dolu saçma
Beri gel oğlan beri gel
Vururum benden kaçma
Beri gel oğlan beri gel

Doksan dokuz yarem var
Beri gel oğlan beri gel
Bir yare de sen açma
Beri gel oğlan beri gel

Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Bitlis'in Yolları Taşdır

Bitlis'in yolları taşdır geçilmez
Soğuktur suları bir tas içilmez
Anadan geçilir yardan geçilmez

Karadır saçların sırmadan telden
Ağlarım sızlarım ne gelir elden

Bitlis'in suları soğukdur serin
Vuruldum sinemden yaram pek derin
Bağımda bahçemde gülleri derin

Ağlarım sızlarım ne gelir elden


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri 

Bitlis'in Yolları Bükülür Gider

Bitlis’in yolları bükülür gider
Zülüf ak gerdana dökülür gider
Edalı gelin elleri koynunda
Hızmalı gelin halhallı gelin

Bitlis’in yolları güllük geçilmez
Mevla yazmayınca şerbet içilmez
Edalı gelin elleri koynunda
Hızmalı gelin halhallı gelin

Şu duhandan gece geçtim görmedim
Edalı gelin elleri koynunda
Hızmalı gelin halhallı gelin

Rahva yolu geçit vermez geçelim
Doya doya soğuk sular içelim
Edalı gelin elleri koynunda
Hızmalı gelin halhallı gelin


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Bitlis'in Önünde Bağlar

Bitlis'in önünde bağlar
Hanımey le le
O yar oturmuş gül bağlar
Belalım le le
Bu dertlere dayanamaz
Hanımey le le
Ne hastalar ne de sağlar
Belalım le le

Vay hanım hanım hanım hanım
Hanımey le le
Belalım le le

Bitlis'in başında bora
Hanımey le le
Cahil idim düştüm tora
Belalım le le
Beni tora düşürenler
Hanımey le le
Dilerim yansınlar nara
Belalım le le

Vay hanım hanım hanım hanım
Hanımey le le
Sensin benim yar dermanım
Belalım le le

Göğe de yıldız serpseler
Hanımey le le
Beni de toya salsalar
Belalım le le
Canım kurban ederem
Hanımey le le
Yari bana verseler
Belalım le le

Vay hanım hanım hanım hanım
Hanımey le le
Sensin benim yar dermanım
Belalım le le


Yöre Ekibi
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Bitlis'in Dağlarında

Bitlis'in dağlarında
Bülbülüm bağlarında
Ray ray ram

Bitlis'in içi dere
Derenin içi kale
Ray ray ram

Kaleden gördüm yari
Oturmuş ağlar zari
Ray ray ram
Ağlama nazlı yarim
Sızlama nazlı yarim
Ray ray ram

Fehmi Delibaş
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri 

Bir Cenderme Geliyor

Bir cenderme geliyor lo
Kaymakam konağından
Fiske vursam kan damlar lo
O yarin yanağından

Haydi malım haydi canım
Şinanay aslan yarim

Kurşun attım havaya lo
Dolana yar dolana
Ben burda ısrar eyledim

Haydi malım haydi canım
Şinanay aslan yarim

Zeytin yaprağı yeşil
Altında kahve pişir
Ben sana mal olamam
Var aklın başa devşir

Haydi malım haydi canım
Şinanay aslan yarim


Anonim
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri 

Bin Naz İle Bağladılar Başını

Bin naz ile bağladılar başını
Al yağlığı sil gözünün yaşını
Kudret kalemiyle çekmişler kaşını

Ağlama anam belki gelirim
Eğer ölmezsem seni görürüm

Kızım seni gelin beni melül ettiler
Kızım başan gam leçeği örttüler
Acep seni havuşta mı gördüler

Eğer ölmezsem seni görürüm

Anne diyer men kızımı vermenem
Baba diyer men günaha girmenem
Kardaş diyer men sözümden dönmenem

Ağlama anam belki gelirim
Eğer ölmezsem seni görürüm

Kaynatası çubuğunu uzatır
Görümcesi odasını düzeltir
Nişanlısı yollarını gözeltir

Ağlama anam belki gelirim
Eğer ölmezsem seni görürüm


Niyazi Ateşli
Bitlis
 
Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Bağa Vardım Nar İçin

Bağa vardım nar için (ben yandım yar yandım)
Gül kopardım yar için (yandım gül bir tanem)

El vurma diz kırma yüreğim yaralı
Beni baştan çıkartan o göz karalı

Bağa vardım budanmış (ben yandım yar yandım)
(ah) Güle bülbül dadanmış (yandım gül bir tanem)

El vurma diz kırma yüreğim yaralı
Beni baştan çıkartan o göz karalı
Terzilerde makine (ben yandım yar yandım)
Kalk gidelim hakime (yandım gül bir tanem)

El vurma diz kırma yüreğim yaralı
Beni baştan çıkartan o göz karalı


Bitlisten Sesler: eser şu şekilde aktarılmaktadır

Bağa vardım nar için (ben yandım yar yandım)
Gül kopardım yar için (yandım gül bir tanem)

El vurma diz kırma yüreğim yaralı
Beni baştan çıkartan o göz karalı

Bağa vardım budanmış (ben yandım yar yandım)
(ah) Güle bülbül dadanmış (yandım gül bir tanem)
Haydi gidelim hekime

El vurma diz kırma yüreğim yaralı
Beni baştan çıkartan o göz karalı

Terzilerde makine (ben yandım yar yandım)
Kalk gidelim hakime (yandım gül bir tanem)

El vurma diz kırma yüreğim yaralı
Beni baştan çıkartan o göz karalı


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri 

Bağa Gel Boyun Görem

Bağa gel boyun görem (loy loy loy loy malım)
Kolçaklı kolun görem (loy loy loy loy malım)
Dudak senden diş benden (loy loy loy loy malım)
Yar seni nerde görem (loy loy loy loy malım)

Giderem Van’a doğru (loy loy loy loy malım)
Yolum İran’a doğru (loy loy loy loy malım)
Kes başım kanım aksın (loy loy loy loy malım)
Kadir bilene doğru (loy loy loy loy malım)

Giderim dur diyen yok (loy loy loy loy malım)
Ben yarime kavuştum (loy loy loy loy malım)
Gözün aydın diyen yok (loy loy loy loy malım)

Giderim elinizden (loy loy loy loy malım)
Kurtulam dilinizden (loy loy loy loy malım)
Yeşil baş ördek olsam (loy loy loy loy malım)
Su içmem gölünüzden (loy loy loy loy malım)


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri

Avul Meydanın Düzü

Avul meydanın düzü (hele yar zalim yar)
Devriye sardı bizi (ben neyleyim dünyayı)
Ceht edin arkadaşlar (hele yar zalim yar)
Belki kurtarah kızı (ben neyleyim dünyayı)

Hamamda su kortiği (hele yar zalim yar)
Cepte sabun kırtiği (ben neyleyim dünyayı)
Senin de mi dilin var (hele yar zalim yar)
Yedi mehle sürtüğü (ben neyleyim dünyayı)

Evleri höyüktedir (hele yar zalim yar)
Ben ağamı tanıram (hele yar zalim yar)
Beşinci bölüktedir (ben neyleyim dünyayı)

Bir ses geldi gamahtan (hele yar zalim yar)
Öldüm yar ağlamaktan (ben neyleyim dünyayı)
Bağda yaprak kalmadı (hele yar zalim yar)
Yareme bağlamaktan (ben neyleyim dünyayı)


Niyazi Ateşli
Bitlis

Yöre :Bitlis Yöresi Türkü Sözleri